หลักเกณฑ์การจัดชั้นนักโทษเด็ดขาด
- นักโทษเด็ดขาดใหม่ (คดีถึงที่สุด) กระทำความผิดครั้งแรก จะจัดเป็นนักโทษเด็ดขาดชั้นกลาง
- นักโทษเด็ดขาดใหม่ซึ่งได้เคยต้องโทษมาแล้วและกลับมาต้องโทษจำคุกในคราวนี้อีกภายในห้าปีนับแต่วันพ้นโทษคราวก่อนกับความผิดทั้งสองคราวไม่ใช่ความผิดฐานลหุโทษหรือประมาท หรือมีมาตรเพิ่มโทษตาม ป.อาญา ม.92 ม.93 หรือ พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ พ.ศ.2522 ม.97 จะจัดเป็นนักโทษเด็ดขาดชั้นเลว
- นักโทษเด็ดขาดใหม่ที่เคยต้องโทษมาแล้ว และกลับมาต้องโทษจำคุกในคราวนี้อีกเป็นครั้งที่สาม หรือมากกว่ากับความผิดไม่ใช่ความผิดฐานลหุโทษหรือประมาท จะจัดเป็นนักโทษเด็ดขาดชั้นเลวมาก
การเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด
- นักโทษเด็ดขาดใหม่ที่ถูกจัดชั้นเป็นชั้นกลาง จะเลื่อนชั้นได้ต้องเป็นนักโทษเด็ดขาดที่ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำมาแล้วไม่น้อยกว่าหกเดือนนับแต่วันเด็ดขาด (คดีถึงที่สุด) ถ้าหากเป็นนักโทษเด็ดขาดมาน้อยกว่าหกเดือนต้องถูกคุมขัง อยู่ในเรือนจำมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปี
- นักโทษเด็ดขาดใหม่ที่ถูกจัดชั้นต่ำกว่าชั้นกลาง จะเลื่อนชั้นได้ต้องเป็นนักโทษเด็ดขาดที่ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปีนับแต่วันเด็ดขาด (คดีถึงที่สุด) ถ้าหากเป็นนักโทษเด็ดขาดมาน้อยกว่าหนึ่งปีต้องถูกคุมขัง อยู่ในเรือนจำมาแล้ว ไม่น้อยกว่าสองปี
- นักโทษเด็ดขาดอื่น (นักโทษเด็ดขาดเก่าที่เคยได้รับการเลื่อนชั้น) ที่อยู่ในชั้นตั้งแต่ชั้นกลางขึ้นไป จะเลื่อนชั้นได้ต้องเป็นนักโทษเด็ดขาดในชั้นเดิมมาแล้วไม่น้อยกว่าหกเดือน
- นักโทษเด็ดขาดอื่น (นักโทษเด็ดขาดเก่าที่เคยได้รับการเลื่อนชั้น) ที่อยู่ในชั้นต่ำกว่าชั้นกลาง จะเลื่อนชั้นได้ต้องเป็นนักโทษเด็ดขาดในชั้นเดิมมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปี
การเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้น
ในการเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด ถ้านักโทษเด็ดขาดผู้ใดกระทำความผิดซึ่งมีลักษณะความผิดตามบัญชีแนบท้ายระเบียบ ในฐานความผิดคดีทั่วไป และความผิดเกี่ยวกับคดียาเสพติดฐานผลิต นำเข้าหรือส่งออกเพื่อจำหน่าย หรือจำหน่าย หรือมีไว้ครอบครองเพื่อจำหน่าย ตามกฎหมายว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ กฎหมายว่าด้วยมาตรการในการปราบปรามผู้กระทำความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด หรือกฎหมายว่าด้วยวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท และศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกตั้งแต่ ๓๐ ปีขึ้นไป จำคุกตลอดชีวิตหรือประหารชีวิต
- จะต้องเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้นสองปีสำหรับนักโทษเด็ดขาดใหม่ที่อยู่ในชั้นกลาง และสามปีสำหรับนักโทษเด็ดขาดใหม่ที่อยู่ในชั้นต่ำกว่าชั้นกลาง โดยจะเริ่มนับกำหนดเวลาที่จะต้องเพิ่มนับแต่วันคดีถึงที่สุด
- กรณีกระทำผิดวินัยเรือนจำจะเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้น หนึ่งปี นับแต่วันที่รับแจ้งคำสั่งลงโทษในกรณีที่ไม่มีการอุทธรณ์ หรือวันที่ได้รับแจ้งผลการพิจารณาอุทธรณ์ในกรณีที่มีการอุทธรณ์ (อ๊อฟชั้น 1 ปี)
- กรณีกระทำผิดวินัยเรือนจำ และถูกลงโทษให้ลดชั้น จะต้องอยู่ในชั้นเดิมตามเกณฑ์ที่กำหนดก่อนแล้วจึงเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้นหนึ่งปี นับตั้งแต่วันที่รับแจ้งคำสั่งลงโทษหรือวันที่รับแจ้งผลการพิจารณาอุทธรณ์ ยกตัวอย่างเช่นถูกลงโทษทางวินัยให้ลดชั้น 1 ชั้น จากชั้นดี เป็น ชั้นกลาง จะต้องอยู่ในชั้นกลางหกเดือน แล้วจึงเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้นอีกหนึ่งปี (รวมเป็น 1 ปี 6 เดือน) หรือถูกลงโทษให้ลดชั้นต่ำกว่าชั้นกลาง ต้องอยู่ในชั้นเดิมหนึ่งปี แล้วจึงเพิ่มกำหนดเวลาการเลื่อนชั้นหนึ่งปี (รวมเป็น 2 ปี) ฯลฯ
คุณสมบัตินักโทษเด็ดขาดที่จะได้รับการพิจารณาให้เลื่อนชั้น
- ผ่านการจำแนกลักษณะผู้ต้องขังตามที่กรมราชทัณฑ์กำหนด
- ไม่เป็นผู้ที่อยู่ระหว่างการลงโทษทางวินัยหรืออยู่ระหว่างการดำเนินการทางวินัยก่อนหรือระหว่างพิจารณาเลื่อนชั้น
- ผ่านการประเมินพฤติกรรมนักโทษเด็ดขาด (4 มิติ)
- ผ่านการศึกษาหลักสูตรการอบรม หลักสูตรการฝึกวิชาชีพตามเกณฑ์ประเมินที่อธิบดีกำหนด หรือหนังสือรับรองจากหน่วยงานที่สังกัด
เอกสารประกอบการพิจารณาการเลื่อนชั้น
- แบบคำร้องขอเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด
- แบบประเมินพฤติกรรมนักโทษเด็ดขาด ( 4 มิติ) (เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองควบคุมประจำแดนจะเป็นผู้ประเมิน)
- เอกสารที่ใช้ประกอบการพิจารณาการเลื่อนชั้นตั้งแต่ชั้นเลวมาก ถึง ชั้นดีมาก จะต้องใช้ใบประกาศหรือใบอบรมหลักสูตรการศึกษา หรือหลักสูตรการฝึกวิชาชีพ ที่เรือนจำรับรองไม่น้อยกว่า 2 หลักสูตร/โปรมแกรม
- เอกสารที่ใช้ประกอบการพิจารณาการเลื่อนชั้นชั้นดีมากเป็นชั้นเยี่ยม จะต้องใช้ใบประกาศหรือ ใบอบรมหลักสูตรการศึกษา หรือหลักสูตรการฝึกวิชาชีพ ที่เรือนจำรับรองไม่น้อยกว่า 3 หลักสูตร/โปรมแกรม
ขั้นตอนการดำเนินการ
- สำรวจรายชื่อนักโทษเด็ดขาดที่เข้าเกณฑ์การเลื่อนชั้นล่วงหน้า
- แจ้งให้นักโทษเด็ดขาดส่งเอกสารประกอบการขอเลื่อนชั้น ประกอบด้วยแบบคำร้องขอการเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด หลักฐานการสำเร็จหลักสูตรการศึกษาอบรม ด้านพฤตินิสัย ด้านพัฒนาจิตใจ หนังสือรับรองจากหน่วยงานที่สังกัด และเอกสารอื่นที่เป็นประโยชน์สามารถนำใช้ประกอบการเลื่อนชั้นได้ ภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้ง
ทั้งนี้ เอกสารหลักฐานการสำเร็จหลักสูตรการศึกษาอบรม ด้านพัฒนาพฤตินิสัย ด้านพัฒนาจิตใจ หนังสือรับรองจากหน่วยงานที่สังกัด และเอกสารอื่นที่เป็นประโยชน์สามารถนำมาใช้ประกอบการเลื่อนชั้นไปใช้ในการพิจารณาเลื่อนชั้นครั้งหนึ่งแล้ว ไม่สามารถนำไปใช้ในการพิจารณาเลื่อนชั้นในคราวต่อไปได้อีก
- แจ้งให้นักโทษเด็ดขาดส่งเอกสารประกอบการขอเลื่อนชั้น ประกอบด้วยแบบคำร้องขอการเลื่อนชั้นนักโทษเด็ดขาด หลักฐานการสำเร็จหลักสูตรการศึกษาอบรม ด้านพฤตินิสัย ด้านพัฒนาจิตใจ หนังสือรับรองจากหน่วยงานที่สังกัด และเอกสารอื่นที่เป็นประโยชน์สามารถนำใช้ประกอบการเลื่อนชั้นได้ ภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้ง
- คณะกรรมการทำการตรวจสอบบัญชีรายชื่อและบัญชีเลื่อนชั้นของนักโทษเด็ดขาดที่มีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์ที่กำหนด เพื่อเสนอความเห็นต่อผู้บัญชาการเรือนจำ/ผู้อำนวยการทัณฑสถานปฏิบัติราชการแทนอธิบดีกรมราชทัณฑ์พิจารณาอนุมัติต่อไป
- ประกาศรายชื่อนักโทษเด็ดขาดที่ได้รับการอนุมัติเลื่อนชั้น และแจ้งให้นักโทษเด็ดขาดทราบ และลงลายมือชื่อรับทราบ
- รายงานกรมราชทัณฑ์